W po-domkowym świecie pełen rozkwit lata to czas czerpania korzyści ze słońca, a także zwiastun przygotowań zapasów na zimę. W naszym przydomowym ogródku zebraliśmy już truskawki, od kilku dni delektujemy się też świeżymi malinami. Jako że nasze poletko jest niewielkie, nie liczymy na wielkie zbiory. Z tego, co mamy na bieżąco przygotowujemy smaczne przetwory.
Domowa spiżarnia bogata w witaminy – jak ją zorganizować?
Czasem żal mi tego spędzonego w kuchni lata. Czasem po-mknęłabym na dodatkowy spacer, ale wiem, że filiżanka herbaty z własnoręcznie przygotowaną konfiturą z malin wynagrodzi mi ten wysiłek w mroźne zimowe wieczory. Na kanwie wysypu świeżych owoców i warzyw dzisiejszy wpis poświęcę tematyce witamin. Właśnie one są nam niezbędne do podtrzymania dobrego stanu zdrowia, a także jego poprawy w czasie zimowego przesilenia.
Rozwiewając wątpliwości, niestety nie jesteśmy w stanie zamknąć w słoikach wszystkich niezbędnych nam witamin i minerałów. Jednak z mojego doświadczenia wynika, że warto skusić się na wekowanie, chociaż kilku wybranych owoców i/lub warzyw. Własnoręcznie zebrane wiśnie w babcinym ogrodzie, zerwane z krzewu aronie, a także pozbierane spod przydrożnego drzewa śliwki. To dobrodziejstwo, które warto zamienić w przepyszne kompoty lub dżemy. Ci z nas, którzy mają sporą zamrażarkę rekomendują też mrożenie świeżych owoców. Ja nie jestem zwolenniczką tego rozwiązania – po prostu wolę warianty o temperaturze pokojowej.
Które z witamin są dla mnie najważniejsze? W pierwszej kolejności moją domową spiżarnię zaopatruje w przetwory z owoców będących najbogatszym źródłem witaminy C. Tą królową odporności zamykam w słoikach z jagodami, porzeczką i obowiązkowo jesienną konfiturą z derenia. Jeśli wystarczy mi wytrwałości, po pierwszych przymrozkach zbieram też dziką różę. Przesmażona wyśmienicie komponuje się z zimową herbatą. Koneserzy używają jej również jako nadzienie do pączków.
Liderką po-domkowych przetworów jest również witamina A. Gdzie występuje ten odpowiedzialny za dobrostan układu immunologicznego składnik? O tym dowiecie się z tekstu poniżej (zestawienie najważniejszych witamin), a na razie podrzucam wam do przemyślenia przygotowanie domowego korzennego dżemu z dyni lub wydrylowanych wiśni.
Przechodząc do meritum, poniżej znajdziecie wspomnianą już listę zawierającą najlepsze witaminy dla dorosłych i dla dzieci. Wszystkie witaminy, które tam zawarłam, są bazą pozwalającą zaopatrzyć się w najbardziej niezbędne składniki odżywcze. Zatem zapraszam do multiwitaminowej lektury!
Witamina D – do czego jest potrzebna?
Witaminę D dostarcza nam samo słońce, kiedy przebywamy wśród natury. Kiedy mamy jej wystarczająco dużo, nasz organizm poprawnie funkcjonuje i dostarcza nam odpowiedniej dawki sił. Gdy natomiast występuje jej niedobór mamy złe samopoczucie, nasz organizm dopada osłabienie i nasz nastrój oraz odporność stopniowo spadają. W niektórych przypadkach mogą wystąpić również bóle kostne. Jak temu zapobiec? Kiedy brakuje nam tej witaminy lub słońca należy przede wszystkim spożywać ryby morskie oraz jajka.
Witamina A zapobiega kurzej ślepocie
Witamina A jest świetnym składnikiem odżywczym dla oczu, twarzy, włosów oraz paznokci – utrzymuje je w dobrej kondycji. Niedobór tej witaminy oczywiście, jak większość witamin prowadzi do pogorszenia się naszej odporności, ale i wzroku. Sprawia, że nasz wzrok zamazuje się. Dodatkowo wpływa bardzo niekorzystnie na naszą skórę. Jej brak sprawia, że jest zniszczona i sucha, a paznokcie są kruche i łamliwe. Idealnym źródłem zastępującym witaminę A jest sama marchew.
Mistrzyni odporności – nomen omen witamina C
Do czego potrzebna jest w organizmie człowieka witamina C? Witamina ta uczestniczy w wspomaganiu układu immunologicznego i krwionośnego, przyspiesza gojenie ran oraz złamań, spowalnia starzenie się skóry. Szczególnie reguluje produkcję kolagenu i odporność organizmu. Niedobór witaminy C może spowodować osłabienie naczyń włosowatych, co oznacza znaczne wypadanie włosów i doprowadzić do rozwoju niedokrwistości. Równocześnie może przyczynić się do rozwoju szkorbutu, astmy oraz zmian w kościach i chrząstkach. Owoce cytrusowe, takie jak pomarańcza, kiwi, cytryna, guawa, grejpfrut oraz warzywa, np.: brokuły, kalafior, brukselka i papryka są bogate w witaminę C.
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B przede wszystkim są niezbędne do wykorzystania energii z pożywienia, prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, wytwarzania czerwonych krwinek, a także utrzymania w dobrej kondycji skóry i błon śluzowych.
Braki witamin z grupy B w organizmie mają negatywny wpływ na stan skóry, włosów i układu nerwowego. Przy dużym niedoborze może rozwinąć się depresja, często dochodzi do obniżenia poziomu cukru we krwi i pojawiają się skurcze mięśni. Deficyt również doprowadzi do rozwoju chorób o podłożu neurologicznym np.: ataksja, niepewność chodu, zanik nerwu wzrokowego, problemami ze strony układu pokarmowego, takie jak: chudnięcie, utrata łaknienia lub utrata smaku. Jak je uzupełniać? Najlepiej spożywać drożdże, produkty zbożowe, ryby, nabiał, ale szczególnie zaleca się orzechy oraz fasolę.
Ważna, ale często pomijana witamina E
Witamina E jest głównym antyoksydantem, który chroni komórki przed utleniaczami. Bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek. Wzmacnia ścianę naczyń krwionośnych oraz chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem. Jest stosowana ponadto na twarz, daje szybkie i widoczne rezultaty, odżywia i uelastycznia skórę. Niweluje rodniki, które odpowiadają za powstawanie zmarszczek i szybsze starzenie się. Podczas niedoboru witaminy E pojawiają się także objawy ogólnoustrojowe: zmęczenie, rozdrażnienie, pogorszenie koncentracji, zaburzenia widzenia, spadek libido. Odczuwalne jest osłabienie pracy mięśni, spada ogólna sprawność układu ruchu. Witamina E, gdzie występuje? Najlepszym źródłem tej witaminy są oleje roślinne i produkty pełnoziarniste, nasiona i orzechy oraz zdrowe tłuszcze tłoczonych na zimno. Doskonałym źródłem tej witaminy jest również awokado.
Witamina K
Witamina K (podobnie jak ADE) należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Odgrywają one niezwykle istotną rolę w procesie krzepnięcia krwi, budowie kości i regulacji poziomu wapnia. Niedobór witaminy K skutkuje zaburzeniem prawidłowego krzepnięcia krwi, co może się objawiać krwawieniami z błon śluzowych, obfitymi miesiączkami, a także długotrwałym krwawieniem w wyniku wystąpienia jakiegoś urazu. Produkty o pochodzeniu roślinnym, zawierające dużą ilość chlorofilu idealnie nadają się do uzupełnienie tej witaminy. Są nimi szczególnie: brokuły, brukselka, sałata, szpinak, kapusta, roszponka, szparagi czy jarmuż.
Witamina K z witaminą D
Jeśli chodzi o metabolizm wapnia, witaminy D i K działają razem. Jedną z głównych funkcji witaminy D jest utrzymanie odpowiedniego poziomu wapnia we krwi, nie kontroluje ona jednak całkowicie poziomu wapnia w ciele – za to zadanie odpowiedzialna jest witamina K.
Po-domkowy przegląd witaminowej spiżarni kończymy na tych kilku, kluczowych dla zdrowia, witaminach. Planując swoją naturalną apteczkę, warto wziąć pod uwagę również inne, dopasowane do potrzeb domowników składniki. Choć nie jestem fanką suplementów diety, to są sytuacje, w których warto po nie sięgać. Od jesieni częstuję moich chłopaków liposomalną witaminą D, w okresie spadku odporności zwiększam im również ilość produktów z witaminą C. Ot tak właśnie, ratujemy się przed wirusami.
A co robimy, kiedy przeziębienie wedrze się już na nasz pokład? O 13 prostych sposobach na pozbycie się nieproszonego gościa poczytasz we wcześniejszym wpisie: https://www.po-domka.pl/jak-wzmocnic-odpornosc/
Tak na marginesie, macie może jakiś pomysł na przetwory z cukinii? Patrząc po liczbę nawiązanych już kwiatów, w tym roku na naszych grządkach spodziewamy się wysypu 😊
